Τουρισμός και απο-ανάπτυξη

Θα έχετε ακούσει χιλιάδες φορές ότι ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας, ότι σημαντικό μέρος του ΑΕΠ μας εξαρτάται από αυτό, ότι είναι η κύρια πηγή εισοδήματος κτλπ. Κουβέντα βέβαια για περιβαλλοντικές πιέσεις από τις τουριστικές εγκαταστάσεις, για εκτεταμένη διάβρωση των ακτών από τα ξενοδοχεία στον αιγιαλό, από την αντικατάσταση της τοπικής αγροτικής παραγωγής από rooms to let, την πλήρη εξάρτηση από τους μεγάλους τουριστικούς πράκτορες του εξωτερικού.

Έτσι είναι εδώ και χειρότερα. Μιλάμε για μια χώρα πλήρως εξαρτώμενη από τον τουριστικό τομέα. η επιβάρυνση της παράκτιας ζώνης στο δυτικό και νότιο μέρος του νησιού είναι τεράστια σε σημείο που να έχει χαθεί σε ποσοστό άνω του 95% η οπτική επαφή με τη θάλασσα από τον (πρώην;) παραλιακό δρόμο. Ίσως να μην είχαν και άλλο δρόμο από αυτόν, όταν στις αρχές της δεκαετίας του 80 η πολιτική τους ηγεσία αποφάσισε να κάνει τη μεγάλη στροφή από τη μονοκαλλιέργεια των ζαχαρότευτλων στον τουρισμό. Ο λόγος ήταν η κατάργηση του προτιμησιακού καθεστώτος με την ΕΕ που είχαν για πολλά χρόνια και την επακόλουθη πτώση της τιμής της.

Εκτός από τον τουρισμό αντίστοιχη πηγή εισοδήματος είναι και το real estate. Πλάι στα μεγάλα ξενοδοχεία, εντυπωσιακά, πολυτελή συγκροτήματα κατοικιών και ατομικές βίλες κάνουν την εμφάνισή τους. Η αξία των πιο φθηνών από αυτά αγγίζει τουλάχιστον το 1,5 εκατομμύρια δολάρια. Η χώρα δηλαδή εξαρτάται πλήρως από δύο φούσκες. Η πολιτική όμως ελίτ δεν βλέπει μπροστά, λειτουργεί μυωπικά και στηρίζει αντίστοιχες πρωτοβουλίες.

χαρακτηριστικό παράδειγμα το ξενοδοχείο 4 seasons. Η κυβέρνηση πήρε τα λεφτά από το ταμείο των δημοσίων υπαλλήλων, χρηματοδότησε μια ιδιωτική κοινοπραξία και έδωσε άδεια πάρα τις αντίθετες εισηγήσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες για να χτιστεί το θέρετρο. Το γεγονός ότι στην εν λόγω θέση βρισκόταν ένα πανέμορφο δάσος από μαόνι, αυτό φυσικά αποτελούσε λεπτομέρεια. Με συνοπτικές διαδικασίες το εκχέρσωσαν και οι μπουλντόζες έπιασαν δουλειά. Η παγκόσμια οικονομική κρίση όμως το άφησε ημιτελές και τώρα η κυβέρνηση ψάχνει επενδυτικά σχήματα για να το αποπερατώσουν...

δεν λέω ότι ο τουρισμός είναι αναγκαίο κακό. Αυτό που υποστηρίζω είναι ότι δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής που αναπτύσσεται. Όταν αναγκάζεσαι να εισάγεις νερό με τις πλωτές υδροφόρες, όταν υποβαθμίζεις συνειδητά το περιβάλλον και απαξιώνεις τις αγροτικές και αλιευτικές δραστηριότητες το τέλος δεν αργεί να έρθει.

Πιο συγκεκριμένα έχω περπατήσει κατά μήκος όλων των ακτών τους και οφείλω να ομολογήσω ότι η διάβρωση είναι εκτενής. Συνήθως την περιορίζουν με κυματοθραύστες αστείο μέτρο για ένα νησί του Ατλαντικού που κινδυνεύει ανα πάσα στιγμή από τσουνάμι και πλημμύρες εξαιτίας των τυφώνων. Είναι τυχεροί γιατί σε μικρή απόσταση από τις ακτές περιβάλλονται από κοραλλιογενείς υφάλους οι οποίο όμως υποβαθμίζονται και τελικά νεκρώνουν από την άνοδο της θερμοκρασίας της θάλασσας και κυρίως από την υπεραλίευση και τα απόβλητα από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες.

Γιατί όμως οι ίδιοι αν και τόσοι ευάλωτοι στη κλιματική αλλαγή δεν παραδέχονται το πρόβλημα και συνεχίζουν στο λάθος δρόμο; Η απάντηση έχει τις ρίζες της στην αποικιοκρατία και θα το αναλύσω σε επόμενη ανάρτηση.

ΥΓ: Η φωτό είναι από το νέο θέρετρο που χτίζεται στα δυτικά του νησιού το οποίο εκτός από καταλύματα θα έχει και μια πολυτελέστατη μαρίνα...